Thông Tin Tổng Quan Về CLB Aston Villa
Aston Villa Football Club là một trong những đội bóng chuyên nghiệp lâu đời và giàu truyền thống bậc nhất nước Anh. Câu lạc bộ đặt trụ sở tại khu Aston, thành phố Birmingham, và hiện đang thi đấu tại Premier League – giải đấu cao nhất trong hệ thống bóng đá Anh.
Thành lập từ năm 1874, Aston Villa đã gắn bó với sân Villa Park từ năm 1897 – một trong những sân vận động mang tính biểu tượng của xứ sở sương mù. CLB là thành viên sáng lập của Football League vào năm 1888, đồng thời góp mặt trong nhóm đội sáng lập ra Premier League năm 1992.
Trong lịch sử hào hùng của mình, Aston Villa từng:
-
Vô địch châu Âu (Cúp C1 – European Cup) mùa 1981–82
-
7 lần đăng quang Football League First Division
-
7 lần vô địch FA Cup
-
5 lần nâng cao League Cup
-
1 lần giành Siêu cúp châu Âu (European Super Cup)
Lịch Sử Hình Thành & Thời Kỳ Sơ Khai (1874–1920)
Aston Villa ra đời vào tháng 3 năm 1874, được sáng lập bởi bốn thành viên của nhà nguyện Villa Cross Wesleyan tại Handsworth – nay thuộc Birmingham. Những người đặt nền móng đầu tiên cho CLB là Andy Mitchell, Jack Hughes, Frederick Matthews và Walter Price.
Trận đấu đầu tiên trong lịch sử Aston Villa diễn ra trước một đội bóng bầu dục địa phương – Aston Brook St Mary. Trong trận này, họ chơi hiệp 1 theo luật bóng bầu dục và hiệp 2 theo luật bóng đá – một ví dụ điển hình về giai đoạn chuyển mình từ bóng bầu dục sang bóng đá ở Anh thời đó.
Sau khi chuyển về sân Wellington Road vào năm 1876, Aston Villa nhanh chóng khẳng định vị thế tại khu vực Midlands, với danh hiệu đầu tiên là Cúp Birmingham Senior vào năm 1880, dưới sự dẫn dắt của đội trưởng người Scotland George Ramsay.
CLB tiếp tục vươn tầm với Cúp FA đầu tiên vào năm 1887, trong đó Archie Hunter trở thành một trong những danh thủ đầu tiên được công nhận rộng rãi. Villa là một trong 12 đội sáng lập Football League năm 1888, với William McGregor – giám đốc của đội – là người đề xuất thành lập giải đấu.
Thời kỳ Nữ hoàng Victoria trị vì (đến 1901) đánh dấu đỉnh cao của Villa:
-
5 chức vô địch giải quốc gia
-
3 lần đoạt Cúp FA
-
Và “cú đúp” danh hiệu năm 1897, trùng với thời điểm CLB chuyển về sân đấu mới – vốn được người hâm mộ gọi tên là Villa Park (dù chưa có văn bản chính thức nào ghi nhận tên này vào thời điểm đó).
Giai Đoạn Thăng Trầm (1920–1992)
Từ Đỉnh Cao Danh Vọng Đến Những Mùa Giải Gian Nan (1920–1964)
Sau chức vô địch FA Cup lần thứ sáu vào năm 1920, Aston Villa dần bước vào thời kỳ sa sút. Dù từng được xem là một trong những đội bóng hàng đầu thế giới lúc bấy giờ, CLB đã phải trải qua cơn ác mộng khi xuống hạng lần đầu tiên vào năm 1936. Mùa giải đó, hàng phòng ngự Villa chơi thất vọng khi để lọt lưới tới 110 bàn sau 42 trận, trong đó có trận thua 1–7 ngay tại Villa Park trước Arsenal, với Ted Drake ghi tới 7 bàn.
Giống như phần lớn các CLB Anh khác, chiến tranh thế giới thứ hai khiến Villa mất đi 7 mùa giải, cùng với đó là sự nghiệp của nhiều cầu thủ bị chấm dứt sớm. Sau chiến tranh, dưới thời HLV Alex Massie, đội bóng từng bước tái thiết lực lượng.
Phải đến mùa 1956–57, Aston Villa mới lại giành được danh hiệu lớn – chức vô địch FA Cup thứ bảy, đánh bại tập thể “Busby Babes” của Manchester United trong trận chung kết dưới sự dẫn dắt của HLV Eric Houghton. Dù vậy, thành tích tại giải VĐQG lại đáng thất vọng, và đội bóng tiếp tục xuống hạng chỉ một mùa sau đó.
May mắn thay, dưới bàn tay của HLV Joe Mercer, Villa giành quyền trở lại hạng đấu cao nhất vào năm 1960 và trở thành đội đầu tiên giành Cúp Liên đoàn Anh vào mùa giải tiếp theo.
Giai Đoạn Biến Động & Sự Hồi Sinh Ngoạn Mục (1964–1992)
Năm 1964, HLV Joe Mercer phải chia tay CLB vì lý do sức khỏe, đánh dấu khởi đầu cho giai đoạn bất ổn nghiêm trọng. Aston Villa nhanh chóng trượt dốc và xuống hạng lần thứ ba vào năm 1967. Mùa sau, sự thất vọng dâng cao khi đội chỉ đứng thứ 16 tại giải hạng Nhì, khiến người hâm mộ yêu cầu ban lãnh đạo từ chức.
Khủng hoảng tài chính cộng thêm áp lực từ người hâm mộ khiến toàn bộ ban điều hành từ chức. Quyền sở hữu CLB sau đó được chuyển giao cho nhà đầu tư Pat Matthews, người đưa Doug Ellis lên làm chủ tịch. Tuy nhiên, điều này cũng không ngăn được việc Villa rơi xuống hạng Ba lần đầu tiên trong lịch sử vào năm 1970.
Dưới sự dẫn dắt của cựu đội trưởng Vic Crowe, Villa bắt đầu phục hồi và vô địch hạng Ba mùa 1971–72 với kỷ lục 70 điểm. Năm 1974, HLV Ron Saunders được bổ nhiệm và giúp đội giành Cúp Liên đoàn ngay mùa đầu tiên, rồi thăng hạng Giải Hạng Nhất ngay mùa sau đó.
Giai đoạn đỉnh cao đến vào mùa 1980–81, khi Villa vô địch Giải VĐQG Anh lần thứ bảy. Dù Saunders rời đội giữa mùa kế tiếp vì bất đồng nội bộ, trợ lý Tony Barton đã thay thế và lập kỳ tích: giúp Villa đánh bại Bayern Munich 1–0 trong trận chung kết Cúp C1 châu Âu (1982). Một năm sau, họ tiếp tục giành Siêu cúp châu Âu, hạ gục Barcelona với tổng tỷ số 3–1.
Tuy nhiên, đây cũng là đỉnh điểm cuối cùng trước khi CLB bước vào giai đoạn sa sút. Năm 1987, Villa xuống hạng nhưng nhanh chóng thăng hạng lại ngay mùa sau dưới thời Graham Taylor, và thậm chí còn về nhì tại giải VĐQG mùa 1989–90 – dấu hiệu cho thấy một chu kỳ mới đang mở ra.
24 Năm Trong Kỷ Nguyên Premier League (1992–2016)
Aston Villa là một trong những đội sáng lập Premier League năm 1992, và ngay ở mùa giải đầu tiên, họ cán đích ở vị trí á quân, chỉ sau Manchester United — một khởi đầu ấn tượng trong lịch sử mới của giải đấu. Đây cũng là thời điểm mà người hâm mộ theo dõi sát sao KQBD Premier League của đội bóng.
Trong suốt cuối thập niên 1990, Villa trải qua nhiều thay đổi trên băng ghế huấn luyện với Brian Little và những người kế nhiệm, dẫn đến sự bất ổn thường xuyên về kết quả. Dẫu vậy, đội vẫn giành 2 Cúp Liên đoàn và liên tục góp mặt tại UEFA Cup, trở thành mãnh lực đáng kể trong KQBD châu Âu.
Năm 2000, Villa lọt vào chung kết FA Cup nhưng đành thất thủ trước Chelsea ngay tại sân Wembley cũ. Những năm sau đó tiếp tục chứng kiến sự dao động phong độ, và đến mùa hè 2006, dưới thời David O’Leary, câu lạc bộ rơi vào khủng hoảng. Ông chủ lâu năm Doug Ellis, sau hơn hai thập niên nắm quyền, quyết định rút lui vì lý do sức khỏe.
Thương vụ chuyển giao vào tay tỷ phú người Mỹ Randy Lerner cùng sự bổ nhiệm của huấn luyện viên Martin O’Neill đánh dấu thời kỳ lạc quan mới. Từ năm 2007, Aston Villa tiến hành cải tổ toàn diện, từ áo đấu mới đến nhà tài trợ và lực lượng — bước ngoặt đầy tươi sáng tại Villa Park.
Bước ngoặt năm 2010: Villa vào chung kết Cúp Liên đoàn, chỉ để thua 1–2; tiếp đó, họ thua cả bán kết FA Cup trước Chelsea. Trước mùa giải Premier League 2010–11, O’Neill từ chức bất ngờ, nhường ghế cho Gerard Houllier tạm quyền, rồi đến Alex McLeish – lần đầu tiên một HLV từ đối thủ Birmingham City chuyển sang dẫn dắt Villa.
Dưới sự dẫn dắt của Paul Lambert, Villa trải qua mùa tài chính khắc nghiệt. Năm 2012, câu lạc bộ báo lỗ đến 53,9 triệu bảng, và Lerner rao bán CLB với mức giá ước tính 200 triệu bảng Anh. Mùa 2014–15, Aston Villa chỉ ghi được 12 bàn sau 25 trận – thành tích kém nhất lịch sử Premier League — buộc Lambert phải từ chức. Dù Tim Sherwood đưa CLB đến trận chung kết FA Cup năm 2015, ông vẫn bị thay thế trong mùa 2015–16. Rémi Garde lên nắm quyền nhưng không thể giữ Villa lại Premier League — kết quả là sự xuống hạng sau 29 mùa liên tiếp.
Thời Kỳ Tái Chinh Phục & Trở Lại Ngoại Hạng Anh (2016–2019)
Tháng 6/2016, tỷ phú Trung Quốc Tony Xia mua Villa với giá 76 triệu bảng. Ông bổ nhiệm Roberto Di Matteo làm HLV, nhưng khởi đầu kém đã khiến ông sớm bị sa thải. Tiếp đến là Steve Bruce, đưa đội vào trận chung kết play-off EFL 2018 nhưng thất bại trước Fulham.
Tháng 10/2018, Bruce bị thay bằng Dean Smith — với trợ lý John Terry và Richard O’Kelly. Cùng họ, CLB tạo nên chuỗi 10 chiến thắng liên tiếp tại Championship — kỷ lục CLB — và đánh bại Derby County 2–1 trong trận play-off 2019 để giành quyền trở lại Premier League sau 3 năm xa vắng.
Ngày 9/8/2019, các hồ sơ của Companies House tiết lộ rằng Tony Xia đã mất tất cả cổ phần, nhường quyền kiểm soát cho nhóm đầu tư Recon Group. Trong mùa giải đầu quay trở lại Premier League, dù gặp khó khăn, Villa vẫn trụ hạng thành công: kết thúc ở vị trí thứ 17, giữ lại giấc mơ Premier League đến những vòng cuối cùng — kết quả phản ánh rõ trong KQBD mùa phục hưng này.